نوار موبیوس
(نوار موبیوس در معماری)
ریاضیات پر از شگفتی است. این شگفتی ها بیشتر حاصل همخوانی نظریات مجرد ریاضی با طبیعت عینی و ملموس پیرامون ماست.
نوار موبیوس خاصیتی است که رابطه بین درون و بیرون را
وارونه میکند.یعنی هر نقطه از یک سطح موبیوسی در عین حال که درون است بیرون
نیز باشد.و نوعی دگرگونی در ماهیت یک فضا صورت میگیرد.در واقع فضا خاصیت
دوگانه اما پیوسته پیدا میکند.
نوار موبیوس نواری است که دو لبه آن بر هم قرار گرفته و حلقهای
را بوجود میآورد. البته باید یک لبه انتهایی قبل از اتصال به لبه دیگر نیم
دور چرخانده شود. میتوان بین هر دو نقطه از سطح این نوار، بدون قطع کردن
لبهٔ آن، خط ممتدی کشید. بنابراین نوار موبیوس فقط یک سطح و فقط یک مرز
(لبه) دارد. این نوار مستقلاً و به طور جداگانه توسط دو ریاضیدان آلمانی به
نامهای آگوست فردیناند موبیوس و جان
بندیکت در سال ۱۸۵۸ کشف و به ثبت رسید
روش ساخت
ابتداییترین راه برای ایجاد این نوار، انتخاب یک نوار مستطیل شکل، دراز و نرمی است که آن را یک بار میپیچانیم و سپس دو انتهای آن را به هم متصل میکنیم. سطحی که به این ترتیب به دست میآید «نوار موبیوس» نامیده میشود .
نکات جالب درباره نوار موبیوس
اگر با یک خودکار بر روی نوار موبیوس خطی در طول نوار بکشیم و ادامه دهیم این خط دوباره به نقطه شروع باز میگردد و هر دو طرف نوار خط کشیده میشود. نوار موبیوس مثالی از یک رویه بدون جهت (جهت ناپذیر) است.
نوار موبیوس خواص غیر منتظره دیگری نیز دارد، به عنوان مثال هر گاه بخواهیم این نوار را در امتداد طولش ببریم به جای اینکه دو نوار بدست بیاوریم یک نوار بلندتر و با دو چرخش بدست میاوریم. همچنین با تکرار دوباره این کار دو نوار موبیوس در هم پیچ خورده بدست میآید. با ادامه این کار یعنی بریدن پیاپی نوار و در انتهای کار تصاویر غیر منتظرهای ایجاد میشود که به حلقه های پارادرومویک موسومند. همچنین اگر این نوار را از یک سوم عرض نوار ببریم در این حالت دو نوار موبیوس در هم گره شده با طولهای متفاوت بدست میآوریم. تمامی این کارها بطور شهودی قابل اجرا هستند.
نوار موبیوس را میتوان حالت خاصی ازبطری کلاین دانست.